Informacje nt przetwarzania danych osobowych / plików cookies: » szczegóły

Biuletyn Informacji Publicznej (BIP) * Ośrodek Pomocy Społecznej

http://ops.bip.klodzko.pl
Strona główna BIP: gov.pl/bip
Strona główna instytucji: http://ops.bip.klodzko.pl
Przeciwdziałanie Przemocy w Rodzinie Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, program, karta informacyjna, karta praw

Kategoria menu:Przeciwdziałanie Przemocy w Rodzinie

Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, program, karta informacyjna, karta praw

Treść informacji

 

PERSPEKTYWA PRAWNA.

 

Podstawowymi aktami prawnymi obowiązującymi w polskim prawodawstwie regulującymi zagadnienia z zakresu przemocy w rodzinie są Kodeks Karny i Ustawa
o Przeciwdziałaniu Przemocy w Rodzinie.

 

W perspektywie prawnej przemoc fizyczna to wszelkie działania skierowane przeciw zdrowiu lub życiu ofiary, którą jest osoba najbliższa pozostająca w stałej lub czasowej zależności od sprawcy albo osoba małoletnia (czyli taka, która nie ukończyła 18 roku życia) lub nieporadna ze względu na swój stan psychiczny lub fizyczny.

 

W świetle polskiego prawa karnego przemoc w rodzinie stanowi przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności o czym mówi art.207 k.k.:

§1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§2. Jeżeli czyn określony w § 1 połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

§3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

 

Art.207 Kodeksu karnego, odnosi się do znęcania się nad osobą najbliższą. Kwestię rozumienia osoby najbliższej reguluje art. 115 §11 Kodeksu karnego. W myśl art. 115 §11 k.k. osobą najbliższą jest małżonek, wstępny (rodzice, dziadkowie), zstępny (dzieci, wnuki), rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia (przysposobiony i przysposabiający) oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu (partner w związku nieformalnym).

 

Ponadto Kodeks Karny reguluje również inne przepisy, które znajdują zastosowanie
w przypadku zaistnienia przemocy domowej.

 

W perspektywie prawnej zdefiniować można również przemoc psychiczną. Definicja ta dotyczyć będzie wszelkich działań charakteryzujących się poniżaniem, wzbudzaniem poczucia zagrożenia a także przemoc ekonomiczna wyrażająca się niezaspokajaniem potrzeb materialnych, uniemożliwianiem podjęcia pracy czy pozbawianiem dochodów.

 

W perspektywie  prawnej przemoc w rodzinie zdefiniowana została w Ustawie o Przeciwdziałaniu Przemocy w Rodzinie jako jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny,
w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne
u osób dotkniętych przemocą. Zgodnie z Ustawą o Przeciwdziałaniu Przemocy w Rodzinie, przez członka rodziny należy rozumieć osobę najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy
z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, a także inną osobę wspólnie zamieszkującą lub gospodarującą.

 

PERSPEKTYWA PSYCHOLOGICZNA.

 

W perspektywie psychologicznej przemoc stanowi zjawisko, które zagraża wszystkim  osobom tkwiącym w niej. Skutki przemocy wpływają na codzienne funkcjonowanie osób, których przemoc dotyczy. W literaturze przemoc wg perspektywy psychologicznej zdefiniowana została jako intencjonalne działanie lub zaniechanie działania jednej osoby wobec drugiej, które wykorzystując przewagę sił narusza prawa i dobra osobiste jednostki powodując cierpienie i szkody. Cechami charakterystycznym dla przemocy stanowiącymi podstawę do nazywania określonych zjawisk przemocą domową są:

- intencjonalne działanie lub zaniechanie działania,

- wyraźna przewaga sił jednej z osób nad drugą,

- działanie lub zaniechanie jednej osoby, które narusza prawa i dobra osobiste drugiej,

- w wyniku zdarzeń osoba, wobec której stosowana jest przemoc, doznaje cierpienia i szkód fizycznych lub psychicznych.

 

Z powyższych cech przemocy wynika, iż sprawcą jest osoba, która działa z intencją wobec ofiary, która jest od niego słabsza, narusza jej prawa i dobra osobiste, powodując cierpienie
i szkody.

 

Wiele rodzin, w których nie dochodziło nigdy do przemocy fizycznej, pozostaje pod działaniem sprawcy w wyniku stosowania przemocy psychicznej w tym również ekonomicznej. Przemoc psychiczna jest trudniejsza do stwierdzenia niż przemoc fizyczna. Mowa tu o braku namacalnych widocznych śladów. Niemniej jednak brak fizycznych uszkodzeń, siniaków, stłuczeń to jedno ale zranienia psychiczne, faktyczne cierpienie, poczucie bycia i życia w pułapce bez wyjścia nie może być traktowane jako coś mniej bolesnego, mniej znaczącego. W efekcie końcowym nie ma różnicy w metodach stosowanych przez jedną osobę wobec drugiej w celu osiągnięcia zakładanych rezultatów. Uwagę należy zwrócić na to co się dzieje z drugą osobą, w jaki sposób cała sytuacja wpływa na nią emocjonalnie i kształtuje funkcjonowanie w życiu codziennym. Przemoc psychiczna
w zasadzie towarzyszy każdemu innemu rodzajowi przemocy. Wraz z przemocą fizyczną, przemoc psychiczna przybiera formę zastraszania i gróźb, wraz z przemocą seksualną przybiera formę zmuszania i zastraszania, wraz z przemocą ekonomiczna przybiera formę zastraszania i poniżania.

 

Zarówno przemoc psychiczna jak i ekonomiczna stanowią nieskończony katalog zachowań,
a zilustrowanie go może stanowić jedynie zarys przemocowych zachowań.

 

RODZAJE PRZEMOCY.

 

Przemoc w rodzinie może przybierać różne formy i uwidaczniać się przy użyciu różnych instrumentów. Obecnie najczęściej spotykane formy przemocy to przemoc fizyczna, przemoc psychiczna, przemoc seksualna, przemoc ekonomiczna. Dodatkowo należy zwrócić uwagę na zjawisko zaniedbania, które powiązane jest z przemocą ekonomiczną.

 

Przemoc fizyczna (naruszenie nietykalności fizycznej) jest intencjonalnym zachowaniem powodującym uszkodzenie ciała lub niosącym jego ryzyko. Do przemocy fizycznej możemy zakwalifikować takie zachowania m.in. jak: popychanie, szarpanie, ciągnięcie, szturchanie, uderzanie, wykręcanie rąk, duszenie, kopanie, spoliczkowanie.

 

Przemoc psychiczna (naruszenie godności osobistej) jest najczęstszą formą przemocy
i nierzadko trudno ją rozpoznać. Zawiera przymus i groźby. Do przemocy psychicznej możemy zakwalifikować takie zachowania m.in. jak: obrażanie, wyzywanie, osądzanie, krytykowanie, straszenie, szantażowanie, grożenie, oskarżanie, obwinianie, oczernianie, wyśmiewanie, lekceważenie, izolacja, kontrolowanie, ograniczanie kontaktów, poniżanie, demoralizacja, ciągłe niepokojenie.

 

Przemoc seksualna (naruszenie intymności) polega na zmuszaniu osoby do aktywności seksualnej wbrew jej woli. Przymus może polegać na bezpośrednim użyciu siły lub emocjonalnym szantażu. Do przemocy seksualnej możemy zakwalifikować takie zachowania naruszające intymność jak m.in.: wymuszanie pożycia, obmacywanie, gwałt, zmuszanie do niechcianych praktyk seksualnych.

 

Przemoc ekonomiczna (naruszenie własności) wiąże się z celowym niszczeniem czyjejś własności, pozbawienia środków do życia lub stwarzaniem warunków, w których nie są zaspakajane  niezbędne dla przeżycia potrzeby. Do przemocy ekonomicznej możemy zaliczyć takie zachowania jak. m.in.: niszczenie lub uszkodzenie mienia, zabieranie pieniędzy, sprzedawanie osobistych lub wspólnych rzeczy bez uzgodnienia,  dysponowanie czyjąś własnością bez zgody. Dodatkowo wraz z przemocą ekonomiczną może występować zjawisko zaniedbania (naruszenia obowiązku do opieki ze strony bliskich), które oznacza m.in. pozbawienie jedzenia, ubrania, schronienia, brak pomocy w chorobie, uniemożliwienie dostępu do miejsc zaspokojenia podstawowych potrzeb np. mieszkania, kuchni, łazienki, łóżka itp.

 

Akty prawne związane z przeciwdziałaniem przemocy:

 

  1. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (tekst jednolity Dz. U. 2015 poz. 1390)

  2. Ustawa z dnia 14 marca 2004r., o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. 2017 poz. 1769 ze zm.)

    Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury "Niebieskie Karty" oraz wzorów formularzy "Niebieska Karta"

  3. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2014-2020

  4. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2016-2020

  5. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Miejskiej Kłodzko na lata 2017-2022

 

Pliki powiązane z informacją

Informacja powiązana z wydziałem:   Ośrodek Pomocy Społecznej w Kłodzku
  METRYKA INFORMACJI
Osoba, która wytworzyła informację:   Paweł Tabaczyński
Osoba, która wprowadziła informację do BIP:   Paweł Tabaczyński
Autor ostatniej poprawki:   Paweł Tabaczyński
Osoba, która zweryfikowała informację w BIP:   Paweł Tabaczyński
Data wytworzenia informacji:  21.03.2018
Data wprowadzenia do BIP:  21.03.2018 09:00
Data weryfikacji:   21.03.2018 09:07
Data ostatniej zmiany:   21.03.2018 09:07 Rejestr zmian